Manastir Studenica, Srbija

Manastir Studenica se nalazi u blizini Ušća na Ibru, na rečici Studenici po kojoj je i dobio ime. Manastirski kompleks sastoji se od tri crkve (glavne – Bogorodičine crkve, kraljeve crkve – posvećene Sv. Joakimu i Ani i male crkve Sv. Nikole), trpezarije, riznice, konaka i gornje, Savine isposnice koja se nalazi iznad manastira.

Centralno mesto studeničkog manastira zauzima monumentalna Bogorodičina crkva. Sagrađena je u poslednje dve decenije XII veka kao glavna zadužbina i grobna crkva velikog župana Stefana Nemanje dok je živopis nastao posle njegove smrti ktitorstvom Sv. Save.

Prvobitni svetosavski živopis je u velikoj meri zauvek uništen. Sačuvano je monumentalno Raspeće na zapadnom zidu naosa koje predstavlja remek delo i jednu od najpoznatijih kompozicija u evropskom zidnom slikarstvu.

U crkvi počivaju mošti Sv. Simeona Mirotočivog – Stefana Nemanje, njegovog sina Stefana Prvovenčanog – Sv. monaha Simona i Nemanjine supruge Ane – Sv. monahinje Anastasije.

Studenica je dugo vremena bila uzor potonjim zadužbinarima. Nemanjini potomci, unuci i praunuci, gradili su svoje zadužbine ''na podobije''  Studenice, što se naročito odrazilo na Banjskoj, Dečanima, Sv. Arhangelima kod Prizrena, Sopoćanima, Gradačkoj crkvi itd.

Kraljeva Crkva u Studenici, posvećena  Sv. Joakimu i Ani, nalazi se u studeničkom kompleksu, severozapadno od Bogorodičine crkve, ime je dobila po svom ktitoru kralju Milutinu čije se ime pominje u natpisu na kamenoj fasadi ispod krovnog venca. Sagrađena je 1313/14. godine i po svojim stilskim karakteristikama pripada, kao i ostale Milutinove zadužbine, srpsko-vizantijskoj školi. Najveću vrednost ove, po dimenzijama veoma skromne crkve, predstavlja njen izvanredan živopis. Sačuvan u velikoj meri, ujednačen po stilu i estetskim vrednostima, čini vrhunsko delo Milutinovih majstora Mihaila i Evtihija koji su oslikali većinu njegovih zadužbina.

Studenica je pod zaštitom UNESCO od 1986. godine.